برخی از احادیثی که ذیالنورین آنها را از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت نموده
بسم الله الرحمن الرحیم
ذیالنورین، احادیث مفید و تأثیرگذاری را از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت کرده که افراد بسیاری را تحت تأثیر خود قرار دادهاند. به عنوان مثال سعد بن عبیده از ابوعبدالرحمن سلمی روایت میکند که او از عثمان شنید که پیامبر خدا صلی الله عليه وسلم فرمودند:
«خيركم من تعلم القرآن وعلمه».
« بهترین شما آن کسی است که قرآن را فرا گیرد و به مردم نیز آموزش دهد».[1]
من براساس همین حدیث به کار تعلیم قرآن مبادرت نمودم. ابوعبدالرحمن تا زمان حجاج زیست و چون دلیل این عمر دراز را از او پرسیدند، او در جواب گفت: عمل به این حدیث مرا به اینجا رسانیده است.[2]
حال به چند مورد از احادیثی که ذیالنورین آنها را از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت نموده و به مقتضای حال، آنها را به مسلمانان منتقل کردهاند، میپردازیم:
1- اهمیت وضو
روزی ذیالنورین در میان مردم وضو گرفت، سپس رو به آنان کرد و گفت: میخواهم حدیثی را از رسول خدا صلی الله عليه وسلم به شما بگویم که خود آن را از ایشان شنیدم. حضرتص فرمودند:
«مَن تَوَضَّأ فَأَحْسَنَ الوضوءَ، ثمّ دَخَلَ فَصَلَّی، غُفِرَله مابَیْنَه و بینَ الصَّلاةِ الأُخْری حتّی یُصَلِّیها.»[3].
(هر کس وضویش را درست بگیرد، سپس نماز گذارد، تمامی گناهانی که در فاصله میان آن نماز تا نماز دیگر مرتکب شده است، مورد بخشایش قرار میگیرد).
2- تبعیت از رسول خدا صلی الله عليه وسلم در نحوهي وضو گرفتن
حمران بن أبان روایت میکند که ذیالنورین درخواست آب نمود تا بدان وضو گیرد، او در ابتدا آب را در دهان مضمضه کرد، سپس اشتنشاق نمود، صورتشان و دو ساعدشان را هر یک سه بار شستند و بعد از مسح سر، پا و پشت پایشان را به دقت شستند، آنگاه با لبخند رو به همراهان کرد و گفت: «آیا نمیپرسید که چرا میخندم؟» همراهان گفتند: یا امیرالمؤمنین چرا میخندید؟ ایشان گفتند: «در نقطهای نزدیک همین جا، رسول خدا صلی الله عليه وسلم از ما آب خواست، چون آب آوردیم، ایشان به همان صورتی که من وضو گرفتم، وضو گرفت و با لبخند رو به صحابه نمودند و گفتند:
«ألا تسألوني ما أضحكني؟»
«آیا از من نمیپرسید چرا میخندم»؟ یاران گفتند: یا رسول الله چرا میخندید؟ ایشان فرمودند:
«إِنّ العبدَ إذا دعا بوضوء فَغَسَلَ وجهَه، حَطَّ اللهُ عنه کلّ خطیئةٍ أصابها بوجهه، فإذا غسل ذراَعیه کان کذالک، و إن مَسَحَ رأسَه کان کذالک، و إنْ طَهَّرَ قَدَمَیْه کان کذالک»[4].
«اگر فردی وضو بگیرد، خداوند گناهانی را که با صورت، دستان، سروپاهایش انجام داده، مورد عفو قرار میدهد».
3- وضو کفّاره گناهان است
ذیالنورین نقل میکند که رسول خدا صلی الله عليه وسلم فرمودند:
«مَنْ أَتَمَّ الوضوءَ کما أَمَرَه اللهُ عَزّوجَلّ، فالصَّلَواتُ المکتوباتُ کفّاراتٌ لمابینَهنّ»[5].
«هر کس طبق دستور خداوند عزوجل وضو بگیرد، نمازهای فرض، گناهان آن فرد را که در فاصله میان آنها انجام میدهد، پاک میکند».
4- وضو و خواندن دو رکعت نماز سبب بخشایش گناهان است
روزی عثمان از اطرافیان آب خواست تا وضو گیرد، چون آب آوردند، با آن دست راستش را شست، سپس دست راستش را داخل ظرف کرد و سه بار دو دستش را شُست و بعد از مسح سر، سه بار پاهایش را تا قوزک شُست و در آخر گفت: از رسول خدا شنیدم که فرمودند:
«من توضأ نحو وضوئي هذا، ثم صلى ركعتين لا يحدث نفسه فيهما، غفر الله ما تقدم من ذنبه».
«هر کس اینچنین وضو بگیرد، پس دو رکعت نماز را خالصانه بخواند، خداوند عزوجل تمام گناهان او را میبخشاید».[6]
5- کلمه اخلاص و کلمه تقوا چیست؟
عثمان بن عفّان از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت میکند که ایشان فرمودند:
«إني لأعلم كلمة لا يقولها عبد حقًا من قلبه إلا حُرم على النار».
«من کلمهای را میدانم که هر کس آن را قلباً بگوید از آتش دوزخ نجات مییابد».
عمربن خطاب گفت: من میدانم آن کلمه چیست؟ آن کلمه، کلمه اخلاص است که خداوند بزرگ، محمد و یارانش را به آن ملزم نمود، آن کلمه، کلمه تقواست که نبی خدا صلی الله عليه وسلم عمویش ابوطالب را حین احتضار او، به آن فرا میخواند، آن کلمه، گفتن لا إله إلّا الله است.[7]
6- یقین داشتن به کلمه توحید، فرد را وارد بهشت میکند
عثمان بن عفّان از نبی خدا صلی الله عليه وسلم روایت میکند که ایشان فرمودند:
«مَن ماتَ وهو یَعْلَمُ أَنْ لا إلاَ إلاّ اللهُ دَخَلَ الجَنَّةَ»[8].
(هر کس ایمان داشته باشد که هیچ معبود و فرمانروایي جز خداوند عزوجل وجود ندارد، چون بمیرد وارد بهشت شود).
7- حسنات و باقیات
حارث، خدمتکار عثمان بن عفّان روایت میکند که با خلیفه در مسجد نشسته بودیم، که مؤذن آمد تا اذان گوید، عثمان برای وضو آب خواست، چون آب آوردند، با آن وضو گرفت و پس به همراهان گفت: دیدم که رسول خدا صلی الله عليه وسلم به همین صورت وضو میگرفت و بعد از آن به اصحاب فرمودند:
«ومن توضأ وضوئي هذا، ثم قال فصلى صلاة الظهر، غفر له ما كان بينها وبين الصبح، ثم صلى العصر غفر له ما بينها وبين صلاة الظهر، ثم صلى المغرب غفر له ما بينها وبين صلاة العصر، ثم صلى العشاء غفر له ما بينها وبين صلاة المغرب، ثم لعله أن يبيت يتمرغ ليلته، ثم إن قام فتوضأ وصلى الصبح غفر له ما بينها وبين صلاة العشاء، وهن الحسنات يذهبن السيئات».
«هر كس همانند من وضو بگیرد و نماز ظهر را بخواند، تمام گناهانی را که از نماز صبح تا آن موقع انجام داده است، مورد عفو قرار میگیرد، چون نماز عصر را خواند، گناهان او در فاصله میان نماز ظهر و عصر مورد بخشایش قرار میگیرد، چون به نماز مغرب بایستد، گناهانی را که از نماز عصر تا آن هنگام مرتکب شده بخشوده میشوند، چون نماز عشاء را برپا دارد، گناهان او در فاصله میان نماز مغرب و عشا مورد غفران قرار میگیرد و چون برای نماز صبح از خواب بیدار شود و آن را اقامه نماید، گناهان او در فاصله میان نماز عشا و صبح مورد بخشایش واقع میشوند. اینها حسناتی هستند که سیّئات را از میان میبرند».
همراهان گفتند: یا امیرالمؤمنین پس باقیات کدامها هستند؟ او گفت: باقیات عبارتند از: لا إله إلا الله – سبحان الله – الحمد الله – الله اکبر – لاحول و لاقوّة إلا بالله-[9].
9- سزای آن که بر پیامبر خدا صلی الله عليه وسلم دروغ بندد
عثمان بن عفّان از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت میکند که ایشان گفتند:
«مَن تَعَمَّدَ علیَّ کذباً فَلْیَتَبَوَّأْ بیتاً فی النّار».
«هر کس به عمد، دروغی بر من میبندد، سزایش آتش دوزخ است».
این گوشهای بود از احادیثی که ذیالنورین از رسول خدا صلی الله عليه وسلم روایت کرده است که خود، دلیلی است بر علم ایشان و علاقه وافر ایشان بر فراگرفتن هر چه بیشتر سنّت رسول خدا صلی الله عليه وسلم و احکام شریعت اسلام.
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اصحابه الی یوم الدین
منبع: کتاب عثمان ابن عفان، تالیف: محمد علی صلابی
سایت عصر اســـلام
IslamAgae.Com
---------------------------------------------------------
[1]- صحیح البخاری (حدیث5028).
[2]- الخلافة الراشدة، یحیی الیحیی، ص420 –421.
[3]- الموسوعة الحدیثیه، مسند احمد (حدیث400).
[4]- الموسوعة الحدیثیة مسند احمد (حدیث415).
[5]- همان (حدیث406).
[6]- همان، (حدیث418).
[7]- الموسوعة الحدیثیة مسند احمد (حدیث447).
[8]- مسد احمد (حدیث464).
[9]- مسند احمد (حدیث513).
|