قسمت هفتم: اتفاقات سال چهارم هجری
قسمت هفتم: اتفاقات سال چهارم هجری
(93) سَرِیّه ابو سَلَمه رضی الله عنه و وفات او:
1- در محرم سال 4 هجری رسول الله صلی الله علیه و سلم ابوسَلَمه رضی الله عنه را به همراه 50 نفر فرستاد تا با طُلیحة بن خُویلد که گروهی را برای حمله به مدینه جمع کرده بود، مبارزه كند.
2- وقتی ابو سلمه رضی الله عنه از این سریه برگشت جراحتی را که در روز اُحُد برداشته بود سر باز کرد و بر اثر آن از دنیا رفت.
3- رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: یاالله ابوسلمه رابیامرز، و درجهی او را به درجهی هدايت شدگان برسان، و بعد از او، جانشين او در ميان بازماندگانش باش و ما و او را ای پروردگار جهانیان بیامرز. (روایت مسلم)
(94) سَرِیّه عبد الله بن أُنَیْس رضی الله عنه:
4- در محرم سال 4 هجری رسول الله صلی الله علیه و سلم عبدالله بن أُنَیْس رضی الله عنه را برای کشتن خالد بن سفیان هُذَلی فرستاد که افراد زیادی را برای حمله به مدینه آماده کرده بود.
5- عبد الله بن أُنَیْس رضی الله عنه توانست خالد بن سفیان هذلی را به قتل برساند و با مرگش گروهی را که جمع کرده بود، متفرق شدند.
6- وقتی عبد الله بن أُنَیْس به مدینه بازگشت رسول الله صلی الله علیه و سلم بسیار خوشحال شدند، وبه او گفتند: "رستگار شدی".
7- سپس رسول الله صلی الله علیه و سلم عصای خود را به عبدالله بن أُنَیْس دادند، و به او گفتند: "نشانهای است بین من و تو در روز قیامت". وقتی عبد الله از دنیا رفت آن عصا با او دفن شد.
(95) سَرِیّه رَجیع:
8- در صفر سال 4 هجری سریهی رَجیع به وقوع پیوست که در آن 10 تن از صحابه که بنی لِحیان به آنان خيانت كرده بودند كشته شدند. و اين قضیه بسیار بر پیامبر صلی الله علیه و سلم دشوار آمد و بسیار اندوهگین شد.
(96) فاجعهی چاه مَعُونَة:
9- در صفر سال 4 هجری فاجعهی بئر (چاه) مَعُونه یا سریهی قُرَّاء اتفاق افتاد که در آن 70 تن از صحابه که از انصار بودند شهید شدند، و سببش خیانت قبیلههای رِعْل وذَکْوان وعُصَیَّة بود.
10- فاجعهی بئر مَعُونه از بزرگترین مصیبتها بود، و بدین سبب رسول الله صلی الله علیه و سلم یک ماه کامل قبائلی را که به صحابه خیانت کرده بودند، نفرین میکردند.
(97) غزوهی بنی نَضَیر:
11- در ربیع الأول سال 4 هجری غزوهی بنی نَضیر اتفاق افتاد، و این دومین غزوهای بود که در آن مسلمانان با یهودیان میجنگیدند، وعلتش این بود که یهودیان میخواستند رسول الله صلی الله علیه و سلم را به قتل برسانند.
12- رسول الله صلی الله علیه و سلم به آنان حمله، و آنان را در محل سکونتشان محاصره کردند. و الله عزوجل نیز رعب و وحشت را در دلهایشان انداخت. بدین ترتیب ناچارًا با پیامبر صلی الله علیه و سلم صلح کردند به شرط اینکه از آنجا خارج شوند، و رسول الله صلی الله علیه و سلم نیز به آنان اجازه دادند که هر مقدار از وسایلشان را که میتوانند با خود ببرند به جز اسلحه.
13- سورهی حشر به صورت کامل دربارهی غزوهی بنی نَضیر نازل شد که جزئیات این غزوه را بیان میکند. و فهم این سوره بدون اطلاع از این غزوه، به درستی ممکن نمیباشد.
(98) غزوهی بدر دوم:
14- در شعبان سال 4 هجری غزوهی بدر دوم اتفاق افتاد که به خاطر عدم وقوع مبارزه در آن به بدر صغری معروف گشت.
15- این غزوه، غزوهی بدر موعد نیز نامیده میشود. زیرا ابو سفیان در غزوهی اُحُد به رسول الله صلی الله علیه و سلم وعده داد که سال آینده در بدر ملاقات ومبارزه میکنیم.
16- رسول الله صلی الله علیه و سلم به همراه 1500 نفر خارج شدند، و ابو سفیان با 2000 نفر. این در حالی بود که ابو سفیان از رفتن به این غزوه میترسید وعلاقهای به رفتن نداشت.
17- رسول الله صلی الله علیه و سلم به بدر رسیدند و منتظر ابو سفیان شدند، الله رعب ووحشت را در دل ابو سفیان انداخت، به همین دلیل وقتی ابو سفیان به عُسْفان رسيد، ترسید و برگشت، در نتیجه کسانی که با او بودند نیز متفرق شدند.
(99) ازدواج رسول الله صلی الله علیه و سلم با ام سَلَمَة رضی الله عنها:
18- در شوال سال 4 هجری رسول الله صلی الله علیه و سلم با ام سلمه رضی الله عنها که نامش هند بنت أبی أمیة بن المُغَیرة بود ازدواج کردند، این ازدواج بعد از انتهای عدهی ام سَلَمَه از شوهر اولش بود.
19- ام سلمه رضی الله عنها به عقل بالغ و رأی سدید معروف بود، و در سال 61 هجری وفات یافت. از میان همسران رسول الله صلی الله علیه و سلم او آخرین کسی بود که از دنیا رفت.
(100) ازدواج رسول الله صلی الله علیه و سلم با زینب بنت جَحْش رضی الله عنها:
20- رسول الله صلی الله علیه و سلم در سال 4 هجری با زینب بنت جَحْش رضی الله عنها ازدواج کردند. زینب همسر زید بن حارثه، فرزند خواندهی پیامبر صلی الله علیه و سلم بودند، به امر الله زید او را طلاق داد سپس رسول الله صلی الله علیه و سلم با او ازدواج کردند.
21- هدف از این ازدواج باطل کردن عادت فرزند خواندگی و از بین بردن این رسمِ جاهلیت بود.
22- زینب تقریبا یک سال نزد زید بن حارثه رضی الله عنه ماند، سپس زید او را طلاق داد، هنگامی که عدهاش تمام شد، رسول الله صلی الله علیه و سلم با او ازدواج کردند.
23- الله عزوجل عقد رسول الله صلی الله علیه و سلم و زینب رضی الله عنها را بست، و رسول الله صلی الله علیه و سلم بدون اجازه بر او وارد شدند، الله عزوجل میفرماید:﴿فَلَمَّا قَضَىٰ زَيۡدٞ مِّنۡهَا وَطَرٗا زَوَّجۡنَٰكَهَا﴾[الأحزاب: 37]«هنگاميکه زيد نياز خود را از او به پايان برد او را به ازدواج تو درآورديم».
24- به همین دلیل زینب بنت جَحْش رضی الله عنها در مقابل همسران دیگر رسول الله صلی الله علیه و سلم افتخار میکرد و میگفت: "شما را خانوادههایتان به ازدواج رسول الله صلی الله علیه و سلم درآوردهاند، اما مرا الله تعالی از بالای هفت آسمان به ازدواج رسول الله صلی الله علیه و سلم درآورد". (روایت بخاری)
25- وقتی رسول الله صلی الله علیه و سلم بر زینب داخل شدند ولیمه دادند. انس رضی الله عنه میگوید: وقتی رسول الله صلی الله علیه و سلم بر زینب بنت جَحْش وارد شد، ولیمه دادند به گونهای که مردم را از نان و گوشت سیر کردند.
26- در آن ایام حجاب نیز واجب شد. مراد از حجاب در اینجا برای امهات المؤمنین بود، که هیچ مرد نامحرمی با آنها صحبت نکند مگر از پشت پرده.
(101) برخی صفات ام المؤمنین زینب بنت جَحْش رضی الله عنها:
27- زینب بنت جَحْش رضی الله عنها با دیانت ترین، پرهیزگارترین، بخشندهترین و نیکی کنندهترین زنها بود. عایشه رضی الله عنها میگوید: هرگز زنی را در دینداری بهتر از زینب ندیدم.
28- رسول الله صلی الله علیه و سلم به زنانشان فرمودند: "زودترین کسی که از بین شما به من میپیوندد کسی است که دستش طولانیتر باشد". و مراد از طول دست در اینجا، بسیار صدقه دادن است، و زینب نیز اینگونه بود.
29- زینب بنت جَحْش رضی الله عنها در سال 20 هجری در خلافت عمر رضی الله عنه وفات کرد. و او اولین همسر رسول الله صلی الله علیه و سلم بود که بعد از وفات ایشان از دنیا رفتند و در بقیع دفن شدند.
منبع: مرواریدهای پنهان مختصری از سیرت رسول الله صلی الله علیه و سلم، تألیف: موسى بن راشد العازمی، ترجمه: عبد الله محمد أَرْمَکی.
|