|
|
تاریخ چاپ : |
2024 Nov 22 |
www.islamage.com |
| لینک : |
|
عـنوان : |
بیعت با عثمان بن عفان رضی الله عنه |
|
بسم الله الرحمن الرحیم
پس از آنکه عبدالرحمن با عثمان بن عفان بیعت نمود، مردم برای بیعت با او برخاستند، و در کنار منبر آن چنان ازدحام شدیدی ایجاد شد که پس از ساعاتی حضرت عثمان بیهوش گردید! عبدالرحمن بن عوف، علی بن ابیطالب، سعدبن ابی وقاص و زبیر، طلحه و سعید بن زید رضی الله عنهم پیش از همه با او دست بیعت دادند! عبدالرحمن بن عوف در حالی که جمعیت مسلمانانی را که برای بیعت با عثمان گرد هم آمده بودند، نگاه می‌کرد، این آیه را می‌خواند که :
« إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا »(الفتح : 10) «بیگمان کسانی که پیمان می‌بندند با تو، در حقیقت در برابر خداوند تعهد می‌سپارند و در اصل دست خداوند بالا دست ایشان است، هر کس پیمان‌شکنی کند به زیان خود پیمان‌شکنی نموده و آن کس که در برابر پیمانی که با خدا بسته وفادار بماند خداوند پاداش بزرگ را به او خواهد داد.»
هنوز آفتاب روز چهارشنبه چهارم ماه محرم سال بیست و چهارم هجری از مشرق سر بیرون نیاورده بود که شورای حل و عقد مسلمانان، با عثمان بن عفان به عنوان خلیفة جدید بیعت کردند و بدین ترتیب او سومین خلیفه از خلفای راشدین شد.
پس از پایان بیعت، او در نماز عصر امامت نمازگزاران را بر عهده گرفت و پس از آن بر روی منبر رسول خدا صلی الله علیه وسلم رفت و در حضور مسلمانان خطبة خلافت را خواند، او از جمله گفت : «ای مردم! شما در خانه‌ای موقتی و ناپایدار قرار دارید، که چند روزی از عمرتان باقی مانده، قبل از فرارسیدن اجل و مرگ، اقدام به انجام دادن بهترین کارها بنمایید! شما مردم، شب و روزهای بسیاری را پشت سر نهاده‌اید، بدانید که دنیا در پوششی فریبنده قرار گرفته، فریب زندگی دنیا را نخورید! و بی‌جهت به رحمت و مغفرت خداوند امیدوار نباشید! از مرگ رفتگان خویش عبرت بگیرید! و تلاش کنید دچار غفلت نشوید! اگر غفلت کنید شما هم به دست فراموشی سپرده می‌شوید! طالبان دنیا و دنیا‌پرستان کجایند؟ آنهایی که آن را برگزیدند و تنها برای آن تلاش کردند و مدت‌های طولانی در آن از ناز و نعمت برخوردار بودند؟ مگر نه اینکه دنیا آنان را دور انداخت؟ دنیا را در همان جایی قرار دهید که خداوند آن را قرار داده است! و در پی کسب اجر اخروی باشید، زیرا خداوند برای دنیا و آخرت مثالی را آورده است و فرموده است:
« وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُقْتَدِرًا (45) الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا »(الکهف : 45 - 46) «(ای پیامبر!) برای آنان مثال زندگی دنیا را بیان کن! که همچون آبی است که از (ابر) آسمان فرو می‌بارانیم سپس گیاهان زمین از آن (سیراب می‌گردند و) درهم می‌پیچند، سپس خشک و پرپر می‌گردند. و باد آنها را پخش و پراکنده می‌سازد، و خدا بر هر چیزی توانا بوده و هست، دارایی و فرزندان زینت زندگی دنیایند (و زوال‌پذیر و گذرایند) اما این اعمال صالحه است که نتایج آنها جاودانه است و بهترین پاداش را در پیشگاه پروردگار دارند و بهترین مایه امید و آرزو می‌باشند.»
عثمان رضی الله عنه خلافت خود را با ارسال نامه‌هایی به استانداران استانهای مناطق مختلف آغاز کرد، نامه‌ای که به صورت عموم، آنان را مورد خطاب قرار می‌داد، او در آن نامه‌ها خطاب به آنها فرموده بود : «خداوند دستور فرموده که مسئولین، خدمتگزار مردم باشند. نه اینکه اموال آنان را چپاول کنند، و پیشگامان این امت خادم مردم بوده‌اند، و به آنها خیانت نکرده‌اند. اما اینک این هراس وجود دارد که برخی از پیشوایان و مسؤلان به جای خدمت به مردم خیانت پیشه کنند! اگر این چنین شوند، امانتداری و شرم و وفاداری از بین خواهد رفت. بدانید که بهترین کار و عملکرد شما این است که امور مردم را به درستی اداره کنید! حقوقشان را رعایت نمایید و آنان را ملزم به مراعات وظیفة خود بنمایید! پس از آن امور، مربوط به «اهل کتاب» داخل ممالک اسلامی را مورد توجه قرار دهید، حقوقشان را رعایت کنید و آنان را در مورد مسئولیت‌هایشان نیز مورد بازخواست قرار دهید! به دنبال آن از دشمنانی که با شما سر جنگ دارند غفلت نکنید و با آنان به مقابله برخیزید! و با وفاداری به عهد و پیمان بر آنها پیروز شوید! » (تاریخ طبری : ج 4 ص 230 – 245)
خلافت عثمان بن عفان رضی الله عنه حدود دوازده سال ادامه داشت، از ابتدای سال 24 ه شروع و در پایان سال 35 هجری پایان یافت.
امام زُهری می‌گوید : عثمان بن عفان مدت دوازده سال پیشوای مسلمانان بود، و در شش سال اول خلافتش اکثریت قاطع مردم از او گلایه و شکایه‌ای نداشتند، و در میان مردم قریش محبوبیتش از عمر بن خطاب رضی الله عنه بیشتر بود. زیرا عمر بن خطاب گاهی بر آنان سخت می‌گرفت. اما عثمان در برابر آنها از خود نرمش نشان می‌داد، و حقوق خویشاوندی آنان را پاس می‌داشت، و پس از آن شش سال بود که کم‌کم اعتراضات و مخالفت‌ها و فتنه‌گری‌ها آغاز گردید!
سایت عصر اســـلام |
|